اصطلاحات رایج خرما و توضیحات آن

✅در این مقاله میخواهیم تعدادی از اصطلاحاتی که در زمینه خرما زیاد شنیده می شوند را توضیج دهیم.✅

این اصطلاحات و کلمات بسیار کاربردی می باشد که کامل توضیح داده شده است.

شرکت کریستال فعال در زمینه صادرات خرما ، صادرات شیره خرما و پخش عمده خرما می باشد.

مچ ، مخ ، مغ یا مه و دیمیت به معنی نخل است. نام تنگه و منطقه ی هرمز هم از هور+مغ تشکیل شده است.

فسیل

ساقه ی اصلی درخت خرما می باشد . در جیرفت به پاجوش نخل گفته می شود.

تیم

هرچه از فسیل بروید اعم از تنه و پاجوش.

تیم فسیل 

آنچه که در کنار تنه ی اصلی می روید.

مه کشک یا مخ کش 

درختچه ای که از تنه ی فسیل بر آید. در بم و نرماشیر به آن ها جنگ گویند.

ابار

گردی که از نخل نر ترشح می شود . در بم و نرماشیر به آن ها بو می گویند. در جیرفت و میناب به آن ایوار می گویند.

مشتاب 

اتاقک یا سیلویی برای دانه داته کردن و شیره گیری از خرما

خارک

مرحله ای از رشد فیزیولوژیکی میوه خرما ، قبل از مرحله رطب است که میوه دارای بافتی سفت بوده و رنگ آن بسته به رقم خرما متفاوت است.

رطب

مرحله ای از رشد فیزیولوژیکی میوه خرما، بعد از خارک می باشد که میوه دارای بافتی نرم و لطیف بوده و رطوبت آن بالاست .

خرما (تمر)

خرما محصول حاصل از میوه درخت خرما می باشد که در آخرین مرحله فیزیولوژیکی برداشت شده و میزان رطوبت آن کمتر از رطب است.

خرمای نارس 

به خرمایی گفته می شود که رشد آن در مرحله ای از رشد فیزیولوژیکی متوقف می شود.

در این حالت خرما کم وزن ، کم رنگ و چروکیده می شود و دارای بافتی لاستیکی و یا خشک می باشد.

میوه هایی که بدون گرده افشانی تشکیل شده و یا فاقد هسته می باشند، نیز در این گروه قرار دارند.

خرمای همراه با مواد خارجی

به خرمایی که همراه هرگونه موادخارجی از قبیل کاه، خاشاک و سایر قطعات ریز اندام اندام های گیاهی ، پر ، آفت مرده که با چشم غیر مسلح در خرما قابل مشاهده باشد ، گفته می شود.

خرمای تغییر رنگ یافته 

حالتی که خرما رنگ خود را بر اثر عوامل فیزیولوژیکی از دست داده باشد.

آفت 

هرگونه حشره که درهریک از مراحل رشد در روی یا درون محصول خرما رشد و فعالیت کند .

آفت زدگی 

به آثار ناشی از فعالیت و تغذیه آفت گفته می شود که با چشم غیر مسلح روی خرما یا درون آن قابل مشاهده باشد.

آفت زدگی ممکن است به صورت لکه، کانال محل تغذیه، لارو و حشره مرده و نیز قطعات مختلف بدن همراه با فضولات بروز نماید.

پوسیدگی

به حالتی گفته می شود که بافت گوشتی خرما از بین رفته و به صورت پوست و بافت سبکی درآمده باشد و همچنین شکل ظاهری آن تغییر کرده باشد.

ترشیدگی 

حالتی است که در اصر فعالیت مخمر ها و باکتری ها، مواد قندی محصول خرما به الکل و اسید تبدیل شده ، خرما ترش کرده و طعم آن تغییر می کند. 

آسیب فیزیکی 

حالتی را گویند که محصول خرما بر اثر فشار ، ضربه یا عوامل دیگر در طول مراحل برداشت ، حمل و نقل و بسته بندی آسیب دیده و شکل ظاهری آن تغییر کرده باشد و یا اینکه بخشی از هسته نمایان شده باشد .

رطوبت خرما 

میزان آب قابل تبخیر موجود در خرما را گویند .

شکرک زدگی 

به حالتی گفته می شود که قند موجود در خرما متبلور شده و در سطح خارجی و یا زیر پوست خرما به صورت بلورهایی نمایان شده است .

برداشت خرما

برداشت ، جداسازی فیزیکی میوه از نخل خرما است. 

میوه ارقام مختلف خرما ممکن است در مراحل خارک ، رطب و خرما بسته به رقم ، شرایط آب و هوایی و تقاضای بازار برداشت شود.

کارگاه بسته بندی خرما

محلی می باشد که عملیات آماده سازی، بسته بندی و نگهداری محصول خرما در آن انجام می شود.

آماده سازی

کلیه عملیاتی که روی خرما از مرحله برداشت تا بسته بندی انجام می شود به گونه ای که سبب تغییر حالت فیزیکی و شیمیایی آن نشود.

جداسازی 

جداکردن مواد زاید و خرماهای معیوب، آسیب دیده و نا مرغوب (نارس ، لهیده و خشک) از خرماهای سالم را عملیات جداسازی گویند.

درجه بندی 

جداکردن خرماهای مرغوب و سالم بر اساس ویژگی های رنگ و اندازه را عملیات درجه بندی گویند.

تمیز کردن 

استفاده از جریان هوا و یا آب برای حذف هرگونه موادخارجی مانند گرد و خاک ، شن ، حشرات مرده ، قطعات ریز اندام های گیاهی ، باقی مانده سموم ، فضولات و پر پرندگان را از سطح محصول خرما گویند.

رطوبت دهی 

رطوبت دهی عبارت است از استفاده از آب یا بخار به منظور بهبود کیفیت بافت میوه های برخی از ارقام خرما که دارای بافتی سفت و خشک می باشد.

رطوبت گیری 

رطوبت گیری ، حذف رطوبت سطحی از میوه خرمای شسته شده با عبور جریان هوای معمولی و یا گرم بر روی محصول است .

پنگ 

خوشه ی خرما

گرد یا گرز 

ساقه ی درخت خرما

پیش 

برگ درخت خرما

پاتیزه 

پیش جوانتر نخل خرما

تاره یا طلع

خوشه ی نخل ، زمانی که در غلاف خود قرار دارد و هنوز چوبی نشده است.

دول یا تارونه 

غلاف چوبی که خوشه های نخل در آن قرار دارند.

پریچه یا پیرچه

الیاف اطراف برگ خرما که چسبیده به تنه ی درخت است.

پریچه در بعضی مناطق نیز به عنوان اسکاچ شناخته می شود.

در استان لیف نامیده می شود .

در جیرفت سیس نام دارد.

در بم و نرماشیر به آن ها سی سی گویند.

پاگنه

انتهای پیش که متصل به درخت خرما است.در استان بوشهر این بخش تاپول نامیده می شود. در جیرفت به آن ها تگ می گویند.

در بم و نرماشیر به آن ها لتی می گویند.

در جهرم نیز توختک نامیده می شود.

دم باز 

خرمایی که نیمی از آن رسیده است و حالت رطبی دارد و نیمه ی بالایی آن به حالت خارک یا نارس باشد.

ضدعفونی

عاری کردن محصول خرما را از وجود هرگونه حشره و آفت زنده در مراحل مختلف رشد گویند.

همچنین می توانید سایر مقالات در زمینه خرما را نیز از قسمت مقالات مطالعه کنید . 

مقالات خواص خرما ، مناطق کشت خرما و عوامل کاهش دهنده قیمت خرما نیز می توانند به شما در این زمینه کمک کنند.

 می توانید نیم نگاهی به قیمت خرما مضافتی و قیمت خرما پیارم داشته باشید.