بهبود تولید و فرآوری خرما (بخش دوم)

✅ تنک خرما

دلایل اصلی تنک کردن در نخل خرما عبارتند از : ✅

۱- کاهش ریزش محصول

۲ – افزایش انداره میوه و مرغوبیت و بازار پسندی محصول

٣ – افزایش سرعت رسیدگی میوه ها و بهبود رنگ گیری آنها

۴- کاهش خسارت عارضه پژمردگی و خشکیدگی خوشه خرما

۵- کاهش فشردگی میوه ها در خوشه و کاهش ساییدگی و بد شکلی آنها

مس توانید نیم نگاهی به صفحات قیمت عمده فروشی خرما و قیمت خرمای ربی داشته باشید.

روش های تنک کردن خرما

۱- کاهش تعداد خوشه:معمولا در خرما خوشه ها به نسبت تعدادبرگهای فعال و کامل بر روی درخت تنگ می شوند. برای رقم کبکاب به ازا ۶ تا ۷ برگ یک خوشه توصیه می شود.

۲ – تنک کردن خوشه:تنک کردن خوشه درواقع حذف قسمتی از خوشچه وياحذف تعدادی از خوشچه های وسط خوشه می باشد.

آرایش و نگهداری خوشه

پس از تشکیل میوه خرما برای جلوگیری از شکستن خوشه هایی که وزنشان زیاد است آنها را از برگ های بالایی خوشه رد کرده و به برگ های پایین خوشه تکیه می دهند . در واقع هنگام آرایش خوشه ها و بستن آنها خوشه ها را از بخش

درونی تاج بیرون کشیده و آنها را به سمت پایین درخت هدایت می کنند این عملیات باید ۶ تا ۸ هفته پس از گرده افشانی انجام شود .

پوشش خوشه خرما

9مهمترین اهداف پوشش خوشه های خرما عبارتند از :

١- جلوگیری از آفتاب سوختگی

۲- بهبود خواص کمی و کیفی میوه خرما

٣- جلوگیری از خسارت پرندگان ، زنبورها و آفات زیان آور به میوه خرما

۴- جلوگیری از خسارت باران و بادهای گرم و سوزان و آلودگی به گرد و غبار

بهترین زمان جهت نصب پوشش ها روی خوشه های خرما در مرحله تبدیل میوه خرما به خارک هنگام تغییر رنگ می باشد .

مهمترین پوشش های مورد استفاده نخل کاران عبارتند از :

1- پوشش حصیری

۲- پوشش توری پارچه ای

۳- پوشش توری نایلونی

۴- پوشش توری سیمی

۵- پوشش کاغذ کرافت

۶- پوشش پلاستیکی

۷ – پوشش گونی کنفی یا گونی پلاستیکی

هوس خرما معمولا پنج نوع هرس در نخل خرما متداول است.

١- هرس برگ : با هدف رعایت نسبت برگ به خوشه حذف برگ های خشکیده و آویزان حذف برگهای آلوده به آفات و بیماریها سهولت در انجام عملیات گرده افشانی و آرایش خوشه ها هرس برگ در زمان تنظیم و آرایش خوشه، گرده افشانی

و پس از برداشت محصول انجام می گیرد.

۲- هرس دمبرگ (تکریب): در نخلستانهای تجاری معمولا هر ۲ تا ۳ سال یک بار تکریب انجام می شود ، و بخش باقیمانده از دمبرگ ها را در فصل پاییز و پس از اولین بارندگی بریده شده و حذف می گردد. « فایده های تکریب » جلوگیری از

حمله موریانه به تنه جلوگیری از پوسیده شدن تنه نخل سهولت صعود از نخل و زیبا سازی تنه نخل حذف دمبرگها عملا باعث حذف محل تجمع آفات و بیماریها می گردد.

۳- هرس خار : با هدف حذف خارها به عنوان عامل مزاحم در صعود از درخت جهت انجام کارهایی نظیر گرده افشانی ، تنک و … .

۴- هرس دم خوشه ها پس از برداشت : حذف دم خوشه ها هم در ارقام نرو هم در ارقام ماده به عنوان عامل بقا و انتشار بیماریهای قارچی در نخلستان .

۵- حذف پاجوش و تنه جوش : نگهداری تعداد زیادی پاجوش روی درخت برای مدت طولانی علاوه بر ایجاد مشکلات مرحله داشت محصول باعث ضعف درخت و کاهش عملکرد آن می گردد. (نگهداری حداکثر ۴ تا ۵ پاجوش پای هر درخت کافی

است)

برداشت خرما

عملیات برداشت میوه خرما در اواخر تابستان انجام می شود و باید بدون کوچکترین تأخیر و بصورت کاملا تمیز و بهداشتی صورت بگیرد .

زیرا برداشت بموقع و صحيح و تمیز میوه می تواند روی بسته بندی و بازار یابی خرما تاثیر زیادی داشته باشد .

برداشت میوه ها و قرار دادن آنها بطور مستقیم درون ظروف باعث سهولت انتقال آنها به کارگاه بسته بندی گردیده و از آلودگی میوه ها به خار و خاشاک و گرد و خاک زیر درخت جلوگیری می کند.

امروزه برداشت علاوه بر شیوه سنتی بصورت مکانیزه با استفاده از وسایل و دستگاههای بالابر مکانیکی نیز انجام می گردد.

عمليات فرآوری و بسته بندی خرما

پس از برداشت نوبت به انتقال میوه ها به کارگاه بسته بندی می رسد ، در این مرحله باید حساسیت و ماندگاری میوه و زمان انتقال آن به کار گاه حتما مورد توجه قرار بگیرد.

در یک کارگاه بسته بندی خرما برای بسته بندی ، مراحلی وجود دارد که باید با رعایت موازین بهداشتی به ترتیب این مراحل طی شود، تا بتوانیم شاهد یک بسته بندی خوب و مطلوب باشیم.

این مراحل از حمل خرما از نخلستان شروع شده و تا مرحله بسته بندی و نگهداری در سردخانه پایان می پذیرد .

مراحل بسته بندی خرما

1 –  مرحله حمل خرما : در زمان برداشت ، رطوبت خرما نباید بیش از ۱۸ درصد باشد.نحوه حمل خرماها باید بصورتی باشد که ضربات مکانیکی به خرما به کمترین حد خود برسد و سبدهای حمل نیز باید دارای ارتفاع کم باشد تا خرماها لهیده

نشوند . بهترین جعبه جعبه های پلاستیکی ۱۵ تا ۲۰ کیلوگرمی است .

2 – تخلیه خرما در انبار کارخانه : در زمان تخلیه جعبه های خرما باید مواظبت نمود که به درستی این کار انجام شود و جعبه ها در جای مناسب و انبارهای سرپوشیده و با دمای مناسب قرار گیرد.

۳- جداسازی و سورت اولیه: در این مرحله خرماها بر روی میزهای استیل ریخته می شوند تا کلیه مواد خارجی ، خرماهای معیوب و آسیب دیده از آن جداسازی شده و مجددا در سبدهای ۱۵ تا ۲۰ کیلوگرمی ریخته و آماده ضد عفونی می

شوند.

۴- ضدعفونی خرما: فاصله بین چیدن تا ضد عفونی خرما نباید بیش از ۶ هفته طول بکشد ، و ضد عفونی آفات انباری بوسیله گازهای مجاز ، قرص فسفین یا اسید فسفریک و اسید سیانیدریک انجام میشود.

۵- شستشو: استفاده از ماشین آلات شستشو که در سالن تولید نصب شده است ضروری بوده و پس از شستشو خرماها باید عاری از هرگونه گرد و خاک باشند.

۶- خشک کردن خشک کردن خرمای شسته شده به دو طریق انجام می شود:

الف) از اتاقکهای مخصوص یا سیستم تونلی همراه با هوای گرم که در روشهای مصنوعی با ایجاد خط حرارت ۳۵ تا ۴۰ درجه سانتیگراد میباشد.

ب) بوسیله دستگاهها و ماشین آلات خشک کن که بادمای مناسب با واريته های خرما ذتنظیم و با این دستگاهها رطوبت آنها گرفته می شود .

۷ – جدا سازی یا سورت نهایی در واحدهای بسته بندی خرما سیستم جداسازی بصورت تسمه نقاله و بصورت دستی و چشمی روی میز کار انجام شده و در نهایت درجه بندی می شود.

۸- رفع چسبندگی و براق کردن خرما: در این مرحله برای رفع چسبندگی خرما از مواد مختلفی مثل نشاسته ذرت یا گلوکز مایع استفاده می شود .

9 –  انبار کردن و نگهداری خرما: برای جلوگیری از تغییر رنگ خرما دمای ۷ تا ۱۰ درجه سانتیگراد مناسب بوده و توصیه می شود. البته قبل از انبار کردن ، رطوبت و دمای خرما نیز بایستی کنترل شود.

۱۰- بسته بندی : برای بسته بندی خرما ، خرماهای نرم بایستی در جعبه های کوچک و کم عمق و اوزان کم بسته بندی شود تا از له شدن خرماها جلوگیری و از وارد آمدن صدمات مکانیکی به خرما جلوگیری گردد. البته لازم به ذکر است که

در اینجا سفارش بازارهای هدف شرط اصلی برای بسته بندی و اوزان آن میباشد و با توجه به شرایط بازار داخلی و خارجی خرما بسته بندی و عرضه می گردد .

۱۱ – ضدعفونی نهایی : جهت اطمینان نهایی و جلوگیری از آفت زدگی کلیه خرماهای بسته بندی شده قبل از بارگیری ضدعفونی می شوند .