کاهش شدت عارضه پژمردگی و خشکیدگی درخت خرما

در چند سال اخیر عارضه پژمردگی و خشکیدگی خوشه خرما یکی از مهم ترین معضل تولید کنندگان خرما شناخته شده است و هر ساله خسارت فراوانی به کشاورزان وارد می سازد.

این عارضه خیلی سریع و ناگهانی شروع می شود، معمولا در اواخر مرحله خلال اتفاق می افتد.

بررسی های انجام شده نشان داده است که عوامل آب و هوایی در بروز و تشدید عارضه و بکارگیری مدیریت صحیح، رعایت اصول علمی و عوامل به زراعی در نخلستان در کاهش خسارت آن مؤثر میباشد.

این طرح با هدف کاهش خسارت عارضه پژمردگی و خشکیدگی خوشه و سایر آفات زنبور، پرندگان در سه منطقه دالکی، طلحه و روستای دره بان جم انجام شد.

برای این منظور در هر منطقه در یک باغ با سابقه آلودگی قبلی تعداد ۳۰ اصله نخل هم سن و هم اندازه انتخاب گردید.

خوشه های هر ۱۰ اصله نخل با کیسه کتانی و خوشه های ۱۰ اصله دیگر با گونی کنفی پوشانده و ۱۰ اصله نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شد.

نتایج نشان داد که پوشش خوشه خرما با کیسه کتانی و گونی کنفی باعث کاهش شدت عارضه پژمردگی و خشکیدگی خوشه، بهبود کیفیت و رنگ میوه، کاهش خسارت آفات و تا حدودی دیررسی میوه

نسبت به تیمار شاهد (بدون پوشش) شد.

مقدمه 

از سال ۱۳۷۱ تاکنون تحقیقات متعددی در زمینه شناخت علل ایجاد عارضه و راهکارهای کاهش خسارت آن انجام شده است.

قارچ Ceratocystis radicicola را از ریشه نخل آلوده جدا نمودند. 

در نمونه برداریهای انجام شده از درختان متلای رقم کبکاب در منطقه بوشهر هیچگونه پاتوژنی را که عامل ایجاد عارضه باشد  مشاهده نکرد و معتقد است که هیچگونه آفت یا عوامل پاتولوژیک زنده مستقیما در بروز این عارضه نقش ندارد.

در سال 78 گزارش کردند که وقوع عارضه فوق زمانی رخ می دهد که به گیاه یک تنش شدید و ناگهانی محیطی ناشی از بالا رفتن دمای هوا وارد شود و کمبود کلسیم می تواند در بروز و تشدید عارضه

نقش داشته باشد.

نتایج حاصل از اجرای طرح بررسی نقش عوامل مدیریتی بر ایجاد عارضه خشکیدگی خوشه خرما در مناطق جیرفت ، هرمزگان ويوشهر نشان داد که در باغهایی که اصول مدیریتی شامل تنک خوشه ها،

پوشش خوشه ها، تغذیه، مبارزه با آفات و بیماری ها و علف های هرز به نحو مطلوب و موثری انجام گرفته خسارت عارضه بسیار کم و قابل تحمل بوده، اما در باغهایی که این اصول رعایت نشده شدت

خسارت عارضه بسیار زیاد بوده است و در باغهایی که از میانه کاری با بادشکن استفاده شده شدت عارضه کاهش یافته است.

همچنین جالب است بدانید شرکت کریستال در زمینه صادرات خرما به ترکیه و صادرات خرما به روسیه فعالیت می کند.

همچنین گزارش شد که انجام عملیات تنگ و پوشش دهی خوشه ها باعث کاهش شدت عارضه در ارقام کبکابنه مضافتی و خاصویی نسبت به تیمار شاهد گردید و حداقل خسارت عارضه در ارقام کبکاب و

مضافتی با حذف یک سوم نوک گل آذین در مرحله گرده افشانی و در رقم خاصویی با حذف یک موم ترک خوشه باضافه ۱۰ خوشک های مرکزی در مرحله کمری مشاهده شد.

در تحقیقی دیگر که به منظور بررسی اثرات نوع و زمان پوشش خوشه ها بر سه رقم خرمای کبکاب، مضافتی و مرداسنگ به ترتیب در استان های بوشهر، کرمان و هرمزگان انجام گرفت از گوئی کنفی،

گونی پلاستیکی ، پوشش حصیری و تور پارچه ای به عنوان پوشش استفاده گردید.

لینک پیشنهادی : خرید خرما

لینک پیشنهادی : قیمت خرید خرما

بر اساس نتایج این تحقیق اختلاف معنی دار بین نوع پوشش در کاهش شدت عارضه پژمردگی و خشکیدگی خوشه خرمای کبکاب در استان بوشهر وجود نداشته است.

در زمان بروز عارضه، رطوبت نسبی هوا بطور ناگهانی افت بسیار محسوسی داشته و توأم با وزش بادهای گرم و خشک میباشد.

با توجه به مطالعات انجام شده می توان نتیجه گرفت که افت ناگهانی رطوبت نسبی، وزش بادهای گرم و خشک و افزایش دما نقش مهمی در ایجاد و تشدید عارضه دارد و هر عاملی که باعث تعدیل دما و

رطوبت محیط گردد می تواند در کاهش شدت عارضه موثر باشد.

اهمیت اجرای طرح

عارضه پژمردگی و خشکیدگی خوشه خرما هر ساله خسارت فراوانی به محصول تخیلات وارد می سازد به نحوی که خسارت آن در سال میلیارد ها ریال برآورد گردیده است.

جلو گیری با کاهش شدت عارضه به هر نحو ممکن، از لحاظ اقتصادی و اجتماعی بسیار مفید و دارای تأثیرات فراوانی است زیرا اقتصاد بسیاری از خانواده ها در مناطق خرماخیز بطور مستقیم یا غیر مستقیم

با این محصول در ارتباط است.

بر اساس آمار های موجود سالانه بیش از ۱۴۶ هزار تن خرما در استان بوشهر تولید می شود.

در صورتی که عارضه خشکیدگی خوشه خرما اتفاق بیافتد بین ۳۰ تا ۳۵ درصد کاهش عملکرد وجود دارد یعنی در مجموع حدود ۴۳ هزار تن محصول از بین خواهد رفت.

نتایج و بحث

با بررسی نتایج مشاهده شد که پوشش خوشه ها در هر سه رقم خرما باعث بهبود کیفیت میوه و کاهش خسارته عارضه پژمردگی و خشکیدگی خوشه گردیده است.

همچنین نتایج نشان داد که وزن، طول و قطر میوه و در نتیجه عملکرد نیز تحت تأثیر پوشش خوشه قرار گرفته است.

به نحوی که حداقل وزن، طول و قطر میوه و عملکرد در تیمار شاهد مشاهده شد. بررسی وضعیت ظاهری میوه ها نشان داد که میوه ها درون پوشش دارای کیفیت عالی یا خوب و میوه های شاهد آلوده به

گرد و خاک و دارای کیفیت متوسط بودند.

رنگ زمینه میوه نیز تحت تأثیر پوشش خوشه قرار گرفت نحوی که میوه های تیمار شاهد به دلیل قرار گرفتن در معرض نور مستقیم آفتاب نسبت به میوه ها در تیمارهای پوشش دارای رنگ تیره بودند.

پوشش خوشه باعث کاهش معنی دار شدت عارضه نسبت به شاهد گردید به نحوی که شدت عارضه در خرمای خاصویی از ۷۲۸ درصد در تیمار شاهد به 10.5 و 6.4 درصد به ترتیب برای گونی کنفی و

کیسه کتانی کاهش یافت.

همچنین پوشش خوشه در خرمای کبکاب و زاهدی شدت خسارت عارضه را نسبت به شاهد کاهش داد. با بررسی دقیق تر نتایج مشاهده شد هرچه شدت عارضه در یک منطقه بیشتر باشد تأثیر پوشش

خوشه در کاهش خسارت بیشتر خواهد بود.

البته توجه به این نکته ضروری است که پوشش خوشه به تنهایی نمی تواند از وقوع عارضه به طور کامل جلوگیری نمایید بلکه شدت آن را کاهش می دهد.

بنابراین اعمال سایر اصول صحیح مدیریتی و به زراعی مانند تن میوه ، تنظیم نسبت برگ به خوشه، آبیاری منظم و غیره در باغ ضروری است.

هرچند اختلاف قابل ملاحظه ای بین پوشش کنفی و کتانی وجود نداشت اما بررسی وضعیت ظاهری میوه نشان داد که گونی کنفی به دلیل تولید پرز و ایجاد آلودگی برای خرماهای تر مانند کبکاب و

خاصویی مناسب نبوده اما برای خرماهای خشک و نیمه خشک مانند زاهدی پوشش بسیار مناسبی می باشد.

پوشش خوشه زمان رسیدن میوه ها را به تأخیر انداخت به نحوی که تأخیر برای خرمای کبکاب و خرمای خاصویی به ترتیب یک و دو هفته بود.

نقش پوشش در کاهش شدت عارضه را می توان در ارتباط با کاهش دما و افزایش رطوبت نسبی اطراف میوه ها دانست.

زیرا پوشش ها مانع تماس مستقیم میوه ها با آفتاب و باد های گرم و خشک می گردد و از این طریق باعث کاهش دما و افزایش رطوبت نسبی می شود.

تأثیر پوشش بر وزن، طول و قطر میوه و نهایتا عملکرد در ارتباط با کاهش شدت عارضه و افزایش رطوبت میوه می باشد.

زیرا میوه هایی که پژمرده و خشک می گردند بشدت از وزن ، طول و قطر آن ها بدلیل از دست دادن آب کاسته می شود و در نتیجه عملکرد کاهش می یابد.

همچنین می توانید از صفحات مرکز فروش خرما ، شرکت خرما و خرمای مضافتی بم دیدن کنید.