علائم ظاهری کمبود عناصر در نخل خرما

آزمایش های مختلف نشان داده است که حداقل ۱۶ عنصر غذایی برای رشد گیاه ضروری است که بعضی از این عناصر از طریق هوای اتمسفر و بعضی از طريق خاک در دسترس گیاه قرار می گیرند.

قبل از تلاش برای شناسایی کمبود خاص، باید احتمال خسارت ناشی از بیماریها، صدمه حشرات و شرایط اقلیمی نامساعد را بررسی کرد.

اگر از این نظر مشکلی وجود نداشت از سه طریق می توان برای شناسایی عنصر غذایی که باعث محدودیت رشد گیاه شده اقدام نمود.

روش های تشخیص کمبود عناصر غذایی آزمون خاک در این روش با استفاده از تجزیه خاک، اطلاعات کاملی از خصوصیات خاک بدست می آورند و سپس با کمک این اطلاعات وضعیت عناصر غذایی مورد نیاز گیاه مورد ارزیابی قرار می گیرد تا در صورت کمبود از طريق مصرف کودهای حاوی این عناصر، کمبود برطرف گردد.

آزمون گیاه در این روش به جای خاک، اندام های گیاهی بخصوص برگ مورد تجزیه قرار می گیرد و با انجام تجزیه برگ میزان عناصر غذایی موجود در آنها تعیین شده و سپس مقدار آنها با مقدار مطلوب و استاندارد مورد نیاز گیاه مقایسه گردیده، سپس اگر غلظت عناصر غذایی کمتر از حد مطلوب باشد اقدام به کوددهی می شود.

می توانید نیم نگاهی به قیمت خرما و خرمای صادراتی داشته باشید . 

علائم ظاهری در این حالت بر اساس علائم و نشانه های ظاهری گیاه کمبود عناصر غذایی تشخیص داده می شود که در این قسمت به ذکر علائم ظاهری کمبود عناصر غذایی در درخت خرما پرداخته می شود.

اگر علائم کمبود در قسمتهای پائینی گیاه دیده شود ممکن است کمبود ازت، فسفر، پتاسیم یا منیزیم وجود داشته باشد و اگر قسمتهای بالایی گیاه دچار کمبود باشد احتمال کمبود آهن، روی، منگنز و بر وجود دارد.

رنگ ظاهری برگ اکثر کمبودها نهایت باعث ایجاد رنگ مشخصی می شوند.

مثلا کمبود ازت باعث رنگ زرد، کمبود فسفر باعث رنگ سبز متمایل به آبی، کمبود پتاسیم باعث رنگ نارنجی یا قهوه ای تیره می شود.

اندازه برگ

اگر اندازه برگها معمولی باشد احتمال کمبود منیزیم، گوگرد و پتاسیم وجود دارد .

اگر اندازه کوچکتر از حالت معمولی باشد کمبود ازت، فسفر، آهن، روی و کلسیم وجود دارد .

اندازه گیاه اگر اندازه گیاه کوچکتر از حالت معمولی باشد احتمال کمبود ازت و فسفر وجود دارد .

مهمترین انواع کمبود های عناصر غذایی و علائم ظاهری آن نیتروژن علائم کمبود نیتروژن در برگ های پائینی نخل خرما نمایان می گردد .

رنگ برگ ها در این حالت سبز متمایل به زرد می باشد که در اثر کمبود شدید برگ های بالایی نیز زرد می گردد و در نهایت قهوه ای رنگ شده و خشک می شوند .

علائم کمبود فسفر ابتدا در برگ های پائینی نخل خرما ظاهر می گردد.

در حالت کمبود رنگ برگها به صورت سبز متمایل به آبی در آمده و نقاط ارغوانی بر روی برگ ظاهر می شود و بتدریج برگ به صورت برنزه در آمده ، نوک برگی شروع به خشک شدن می نماید تا اینکه تمام برگ خشک شود.

پتاسیم علائم کمبود پتاسیم ابتدا در برگ های پایینی ظاهر شده و بتدریج با پیشرفت کمبود، برگ های جوان نیز علائم کمبود نشان می دهند.

این علائم در میان گونه های مختلف تخل متفاوت است و در مورد نخل خرما علائم کمبود بدین صورت است که برگ های پایینی به رنگ نارنجی یا قهوه ای تیره در می آیند، علاوه بر این در صورت کمبود شدید در نوک و حاشیه برگها حالت سوختگی مشاهده می گردد در سالهای اخیر علائم کمبود پتاسیم در نخیلات کشور بخصوص منطقه جیرفت و کهنوج بوضوح قابل مشاهده بوده و مصرف کودهای شیمیایی پتاسیم دار را ضروری ساخته است . 

منیزیم علائم کمبود منیزیم نیز ابتدا در برگ های مسن یا برگهای پایینی ظاهر شده و بتدریج کل درخت، علائم کمبود را نشان می دهد.

کمبود این عنصر در نخل خرما به صورت ظاهر شدن نوارهایی به رنگ زرد روشن در امتداد حاشیه برگ های پایینی بوده در حالیکه مرکز برگ به صورت کاملا مشخصی به رنگ سبز باقی می ماند (زردی بین رگبرگها) و در حالت کمبود شدید این عنصر، نوک برگچه ها ممکن است به صورت خشکیده در آیند .

آهن

کمبود آهن ابتدا در برگ های جوان ظاهر می گردد. در ابتدا رگبرگها سبز باقی مانده ولی بافت میان رگبرگها زرد می شود و در نهایت تمام برگ و قسمتهای پایینی گیاه نیز زرد رنگ می گردد .

منگنز

کمبود منگنز ابتدا در برگ های جوان ظاهر می شود.

نشانه های کمبود بدین صورت است که برگ ها ابتدا به رنگ زرد می آیند و همراه با این زردی نوارهای خشکیده بین رگبرگها ظاهر می شود.

با تشدید کمبود تمام قسمت های برگچه های جدید به صورت خشکیده و پژمرده در می آیند و همچنین این برگچه ها معمولا به طرف داخل خم می شوند و برگ حالت لوله ای پیدا می کند.

علاوه بر این جوانه های جدید سریعا از بین می روند .

روی

کمبود روی ابتدا در برگ های جوان ظاهر می شود و نشانه های کمبود بدین صورت است که برگ های جوان دچار زردی بین رگبرگی می شوند و با تشدید کمبود، نوک برگچه ها شروع به خشک شدن می نمایند تا اینکه کل برگ به صورت خشکیده در می آید.

تهیه کننده : حجت دیالمی